تالاب های استان قزوین
طبقه بندی زیست بوم ها بر اساس مدیریت زیست بوم های آبی

1-1- زیست بوم های آبی استان قزوین

1-1-1- رودخانه ها :

آبهای سطحی استان عمدتا در دو آبریز جاری است .حوزه شمالی (سفیدرود) که از رودخانه های طالقان رود و الموت رود که شاهرود را تشکیل می دهند و با میزان 1150میلیون متر مکعب در شهر لوشان از استان خارج می شود. حوزه آبریز جنوبی شور شامل رودخانه های حاجی عرب، خررود وابهرود و رودخانه های کوچک دامنه های جنوبی البرز است که مجموعا 222میلیون متر مکعب آبدهی سالیانه دارند . رودخانه های دامنه جنوبی البرز که آب شیب آنها بطرف جنوب است ،عموما فصلی بوده و آبدهی آنها حدود 227 میلیون متر مکعب برآورد شده است.

در رودخانه های استان 14 گونه ماهی از خانواده کپور ماهیان، سگ ماهیان جویباری ، کپور دندان داران وگاوماهیان زیست می کنند. طبق بررسی های بعمل آمده چند گونه وارداتی در رودخانه های استان مشاهده شده که بیشرین آن مربوط به ماهی قزل آلای رنگین کمان بوده که از استخر های پرورش ماهی به رودخانه ها منتقل شده اند، الموت رود و سر شاخه های آن با داشتن بیش از 20 استخر پرورش ماهی سرد آبی بیشترین تعداد را در واحد سطح دارا است.

1-1-2- تالابها :

طبق تعریف تالاب که در کنوانسیون رامسر نیز ذکر شده است در استان قزوین 5 تالاب حایز اهمیت شناسایی و سالانه وضعیت پرندگان مهاجر و سایر خصوصیات آن ثبت می شود . آبگیرهای حوزه مرکزی شور ( شامل دشت اله آباد و قار پوز آباد) از مهمترین آبگیرهای شور منطقه و بزرگترین آبخوان استان محسوب شده که از سالیان گذشته تاکنون مورد پایش کنترل قرار گرفته و به لحاظ جذب پرندگان مهاجر از اهمیت بسزایی برخوردار است. درشکل 1-1   جانمایی تالاب های مهم استان بعنوان سایتهای سرشماری پرندگان آبزی و کنار آبزی و جدول 1-1  فهرست تالابهای استان قزوین از نظر نوع و موقعیت جغرافیایی بر اساس تعریف کنوانسیون رامسر آمده است.

جدول1-1  فهرست تالابهای استان قزوین از نظر نوع و موقعیت جغرافیایی بر اساس تعریف کنوانسیون رامسر

سیمای تالاب  اوان

سيماي طبيعي منطقه الموت با چشم اندازهاي بسيار متنوع و بدیع موقعیت مناسبي را براي جلب گردشگران فراهم کرده است. در این منطقه كوهستاني، درياچه اوان (Ovan) با متوسط ارتفاع 2081 متر از سطح دريا و در نزدیکی چشم اندازهاي طبیعی زيبا و آثار و قلاع تاریخی توانسته است سالانه پذیرای تعداد زيادي از علاقمندان به طبيعت و جلوه های باستان شناختی باشد. دریاچه اوان با حدود 7 هكتار مساحت به طور متوسط 95 روز از سال را در يخبندان سپری می کند و از چشمه هاي جوشان موجود در بستر درياچه تغذیه می شود. موقعيت جغرافيايي و زمين شناسي خاص درياچه اوان سبب شده است فون متنوعي در حوزه آبخيز آن زندگی كنند و از اين نظر در منطقه البرز غربي در زمره نقاط با ارزش زيست شناختی زیاد به حساب آيد. ماهی کپور و اردک ماهی از گونه هاي برجسته درياچه اوان هستند. در حوزه آبخيز اوان گونه های بز کوهی، گرگ، شغال، تشي، روباه و ... نیز زندگی می کنند. همچنین از ميان بيش از 520 گونه پرنده شناسایی شده در كشور دست کم 35 گونه از آنها در حوزه آبخيز این درياچه یافت می شوند. خوتكا، بلدرچين، تيهو، سارگپه، كوركور، كبك، دال، هما، آبچيلك، بالابان از آن جمله اند. ريواس، فرفيون و انواع سرخس، كنگر، گون، درمنه و ... نیز در زمره گونه هاي گياهي موجود در محدوده دریاچه اوان هستند. گياهان آبزي اوان نیز شامل جلبکها، نی، آلاله و گونه هايي است كه در فاصله 3 الي 8 متری حاشیه دریاچه وجود دارند و بيشه زاري از گياهان خانواده گرامينه و تيغاسه را به وجود آورده اند. اين محل ها زيستگاههاي مناسبي را براي پرندگان آبزي و كنار آبزي و همچنين لانه سازي و تخمگذاري برخی از پرندگان بومی و مهاجر را ایجاد است.

درياچه اوان در مختصات جغرافيائي 28،36  شمالي  و 26،50 شرقي و ارتفاع 1811 متري از سطح دريا در حلقه چهار روستاي اوان ،‌ وربن ، زواردشت و زرآباد در منطقه رودبارالموت استان قزوين قرار دارد.اين درياچه از محيط خارجي خود آبي را به طور مستقيم دريافت نمي‌كند و تنها از آب چشمه‌هاي موجود در كف درياچه تغذيه مي‌شود. درياچه اوان به شكل حفره‌اي است و عميق‌ترين بخش آن به عمق 7.5 متر در جنوب غربی آن واقع شده است . مساحت درياچه اوان بدون حاشيه مرطوب 7 هكتار و با احتساب حاشيه مرطوب آن از روي نقشه حدود 9 هكتار مساحي شده است. در تقسيمات كشوري ، درياچه اوان در شهر و دهستان معلم كلايه از توابع بخش رودبار الموت شهرستان و استان قزوين قرار دارد.

3. وضعيت موجود محيط بيولوژيكي :

الف) رويش هاي گياهي :

رويش هاي گياهي منطقه طرح داراي تنوع قابل ملاحظه اي از پوشش درختي و درختچه اي تا پوشش علفي – مرتعي  مي باشد. از انواع پوشش درختي – درختچه اي در دامنه هاي پائين مي توان  به ارس ، زالزالك ، ازگيل ، سيب وحشي ، آلوچه وحشي ، فندوق ، گردو ، انار وحشي ، انجير وحشي ، سقز و بنه اشاره نمود .علاوه بر اين وجود مراتع وسيع در منطقه به دليل شرايط كوهستاني و شيب تند از وضعيت مطلوبي به لحاظ چراي دام و دامداري برخوردار نمي باشد .

گونه هاي مرتعي :

پوشش علفي و مرتعي منطقه در اكثر نقاط از مراتع درجه يك و دو بوده  و اگرچه در بعضي مناطق نيز مراتع تخريب يافته را شامل مي شود ، با اين حال مي توان گفت كه اينگونه  پوشش

گياهي در منطقه از تنوع بالائي برخوردار بوده و بيشتر گونه هاي آنرا خانواده لگومینوزه ها ، گرامينه ها و گراسها تشكيل مي دهند .

        جدول (1) مهمترين گونه هاي مرتعی پیرامون درياچه

گونه هاي آبزي :

گياهان آبزي منطقه در فاصله اي به عرض 3 الي 8 متر در داخل و اطراف حاشيه درياچه پراكنده اند و بيشتر شامل گياهان خانواده گراينه و تيغاسه مي باشند . گياهان آبزي پيرامون درياچه اوان شامل ني ، آلاله و جلبك ها هستند.

جدول (2) مهمترين گونه هاي گياهي حاشيه درياچه

گونه هاي گياهي با ارزش ويژه :

گونه هاي گياهي با ارزش ويژه در منطقه طرح شامل گياهان داروئي مي باشند و مهمترين آنها عبارت از آويشن ،چاي كوهي ، گاوزبان ، ختمي ، گل بنفشه ، شيرين بيان ، بومادران ، پرسياوشان ، بارهنگ ، مريم نخودي زيره ، گلپر ، كاكوتي ، ريواس و پنيرك هستند.

جدول( 3) مهمترين گونه هاي با ارزش داروئي

ب)حيات وحش :

موقعيت جغرافيائي ، توپوگرافيك و زمين شناسي منطقه طرح سبب گرديده است كه فون جانوري متنوعي در آنجا زيست كنند و بدين لحاظ منطقه طرح از نقاط با ارزش زيستي البرز مركزي به شمار مي آيد . 

آبزيان :

- پلانكتون ها :

بررسي هاي به عمل آمده حاكي از ضعف جمعيت پلانكتون هاي جانوري درياچه به لحاظ كمي و كيفي مي باشد ،" پلانكتونهاي شناسائي شده به جنس Dophnia از رده Cladocera و همچنين جنس Cyclops  از رده Copepoda تعلق داشتند".

- ماهيان :

به طور كلي ماهيان موجود در آب درياچه شامل سياه ماهي apoat caapoat )  ( ، قزل آلاي رنگين كمان( Onchrynchus mykiss ) و اردك ماهي( Eeox lucius ) مي باشند كاهش جمعيت گونه اخير به عنوان شاخصي براي كمبود مواد غذائي درياچه كاملا مشخص است .

-دوزيستان :

دوزيستان شناسائي شده در منطقه  طرح  شامل سمندر تاجدار ، قورباغه درختي ، وزغ معمولي و قورباغه مردابي مي باشد .

جدول (4) مهمترین پرندگان منطقه

خزندگان :

بيشترين خزندگان شناسائي شده در منطقه  طرح  شامل لاك پشت خزري ، مار آبي ، كور مار، اگاماي صخره اي ، اگاماي سفيد ، لاك پشت افغاني ، گرزه مار ، افعي البرزي ، افعي زنجاني ، مار آتشي و مار شتر مي باشند.

پستانداران :

بيشترين پستانداران شناسائي شده در منطقه  طرح  شامل كل و بز ، موش صحرائي ، تشي ، گرگ ، شغال ، روباه معمولي ، خفاش بالدار ، پلنگ و خوك وحشي مي باشند.

معرفی طرح احیاء و حفاظت تالابهای کشور- حفظ و احیاء تالاب اوان طرح 40401204

پروژه احیای تالاب اوان استان قزوین از  طرح ملی حفاظت واحیای تالاب های منتخب در معرض خطر کشور در سال 1392 مصوب و در سال 1393 آغاز گردید.

رویکرد و اهداف طرح:

در این طرح ضمن بررسی دلایل ریشه‌ای تخریب تالاب اوان به راهکارهای آن نیز پرداخته شده است .

بدون شک پروژه های زیست محیطی بطور عام و پروژهای احیای تالاب بطور خاص  نمی تواند موفق شود مگر اینکه معیشت کشاورزان اطراف تالاب ها را ارتقاء دهد ویا بدون در نظر گرفتن ذینفعان وجوامع محلی در اطراف تالاب باشد.که البته سعی وافر در دیدن آن شده است.

هدف اصلی	رویکرد
حذف یا کاهش تهدیدات و پایداری اکوسیستمهای تالابی	اگر تصمیم گیران و جوامع محلی از ارزشها و کارکردهای تالابها آگاه شوند و اگر در مولفه های کلیدی طرحهای مدیریتی دخالت داده شوند از مدیریت پایدار تالاب حمایت خواهند نمود.

با توجه به  جدول فوق الذکر اهم مشروح اجزاء برنامه‌ای این طرح به شرح ذیل می‌باشد.

* هدف کلان

"سرعت بخشيدن به پايداري سيستم مناطق تالابي و بدين ترتيب، افزايش كارآمدي آن به عنوان ابرازي براي حفاظت از تنوع زيستي اي."

* هدف اصلی

"از بين بردن دائم و يا حذف پايدار تهديداتي كه تنوع زيستي مهم با آن روبروست و ابقاي پايدار آن ."

به منظور حرکت در راستای هدف کلان و تحقق هدف اصلی طرح دستیابی به سه خروجی اصلی زیر بر اساس سند طرح و گزارش فاز آغازین در دستور کار این طرح قرار دارد.

فرایند اجرای طرح و اقدامات کلیدی

مراحل اجرایی این طرح را می‌توان به اختصار به چند مرحله تقسیم نمود.

1 - تشکیل کمیته احیای تالاب استان قزوین در اداره کل درسال 1392

2- طرح توانمند سازی جوامع محلی و ذینفعان تالاب اوان از اعتبارات ملی1204 4040سال1392

براساس رویکرد این طرح و اصول مدیریت زیست‌بومی برنامه‌های تدوینی در این طرح کاملا فرابخشی و به صورت مشارکتی بوده و کلیه ذینفعان دولتی و غیر دولتی و بویژه جامعه محلی و NGO ها  دراین طرح به مشارکت فراخوانده شدند.

برگزاری جلسات در دهیاری و مساجد روستاهای اوان ،وربن ،زرآباد و زواردشت و نشست با اهالی و جوامع محلی جهت افزایش آگاهی و حساس سازی جوامع محلی ساکن در اطراف تالاب . ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر برنامه مدیریت زیست بومی تالاب های کشور (ابلاغی سازمان حفاظت محیط زیست)بوده است.

3 - تعیین و تامین ”نیاز آب محیط زیستی تالاب اوان”واقدامات لایروبی رودخانه ها و انهار منتهی به تالاب و احداث سازه های مناسب برای افزایش آبگیری تالاب از اعتبارات ملی 1204 4040سال1392 :

در این طرح حدود 300متر از دره منتهی به تالاب اوان لوله گذاری و انشعابندی شد تا امکان تامین آب در تمامی فصول سال بر ای تالاب بخصوص در زمان افت سطح آب تالاب فراهم شود. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 24موافقت نامه40401204 ابلاغی بوده است .

4 – لایروبی وپاکسازی از کف تالاب از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1392

 پاکسازی ضایعات و زبا له های کف تالاب اوان توسط غواصان که این کار  برای اولین بار در کشور صورت گرفته است در این عملیات چیزی حدود 4 تن آهن آلات ،بشکه و دیگر ضایعات که مدتها در تالاب مدفون بوده ،خارج شد.

همچنین تسطیح و لایروبی سد خاکی شرق تالاب اوان بمنظور کاهش ورود سیلاب به تالاب ازجمله فعالیت های مرتبط با این پروژه می باشد.در هنگام بارش باران و برف در کوههای اطراف تالاب اوان مقداري از آب جذب خاك و پوشش گیاهی مي شود، درصدي تبخير ميشود و باقيمانده آن که حامل گل ولای می باشد وارد تالاب اوان مي شود. در سالهای اخیر بدلیل عدم اجرای مدیریت آبخیز در حوزه شرقی تالاب شاهد جاری شدن سیلاب واز بین رفتن برخی چشمه های حیاتی کف تالاب بوده ایم در این راستا بمنظور کاهش ورود سیلاب و گل ولای ،عملیات تسطیح و لایروبی سد خاکی شرق تالاب نیزصورت گرفت .ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 24موافقت نامه40401204 ابلاغی بوده است.
6- مکانیابی و استقرار (واحد حفاظتی)پایشگاه طرح احیاء و حفاظت تالاب اوان در حاشیه شرقی دریاچه اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1392 ::

از آنجاییکه ایجاد یک مرکز پایش در حاشیه تالاب ضروری بود لذا در گام اول مکانیابی جهت استقرار پایشگاه صورت گرفت در ادامه نسبت به ساخت واستقرار یک دستگاه کانکس با عنوان واحد حفاظتی اقدام گردید. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 24موافقت نامه40401204 ابلاغی بوده است .

7 –  استقرار تجهیزاتی حفاظتی نظییر دوربین مدار بسته ،تلسکوپ و... در پایشگاه تالاب اوان اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1392 :

بمنظور پایش و کنترل تالاب و همچنین ارتقای ضریب حفاظتی گونه های گیاهی و جانوری تالاب علاوه بر استقرار یک نیرو در محل و خرید موتورسیکلت،یکدستگاه دوربین مدار بسته با برد بالا در محل پایشگاه تالاب اوان نصب گردید در این راستا بمنظور تحقیقات و مطالعات ،تجهیزاتی نظیر؛بی سیم ،دکل، تلسکوپ ،تجهیزات آزمایشگاهی (لوازم نمونه برداری از رسوبات ،آب و..)، لیمنولوژی ،لوازم غواصی ،قایق و ملبوس نیز خریداری ودر پایشگاه مذکور مورد استفاده قرار گرفت. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 24موافقت نامه40401204 ابلاغی بوده است.

8–  خرید تجهیزات حفاظتی ،سیستم نوین حفاظتی ،نصب اشل ،نصب تابلوی طرح حفاظت و احیاء اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1393 : ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 93بوده است. در این طرح بمنظور تکمیل تجهیزات واحد حفاظتی اوان از قبیل درختکاری و لوله کشی آب اطراف واحد ، برق رسانی و خرید و نصب اشل از فصل 7و جهت خرید دوربین دوچشمی ،تانکر آب، و دیگر ملزومات واحد حفاظتی از فصل 2 هزینه شد.

بمنظور افزایش فضای سبز وبهبود منظر حاشیه شرقی دریاچه و همچنین جهت  تثبیت و جلوگیری از شستشوی خاک در گام اول تعداد 200اصله درخت از خانواده پهن برگان و سوزنی برگان در اطراف پایشگاه اوان کاشته شد.

9–  خرید موتور سیکلت از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1393 :

ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات اجراء شده مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 93بوده است. از فصل 2جهت خرید 3 دستگاه موتور تریل جهت کنترل تالاب هزینه گردید.

10–  مطالعات لیمنولوژی و مدیریت اکولوژیک اوان:

انجام مطالعات کاربردی در زمینه شناسایی عوامل تهدید حیات تالاب و چگونگی رفع آنها و ارایه پیشنهاد عملیاتی جهت کنترل ،کاهش و حذف تهدیدات موجود بمنظور احیاء و بهربرداری پایدار و نحوه برنامه ریزی ومدیریت آن جزء اهداف اصلی طرح حاضر می باشد لذا جهت تامین اهداف فوق انجام مطالعات لیمنولوژیک ،برنامه ریزی و مدیریت اکولوژیک تالاب اوان در دستور کار قرار گرفت در این راستا بررسی کیفی و کمی آب ، شناسایی و تعیین تنوع ماکروبنتوزها ،گیاهان آبزی و ماهیان و همچنین  بررسی ارزش اقتصادی،اکولوژیکی ژنتیکی و گونه های در خطر انقراض وتطبیق وضعیت ماهیان ،قوانین ملی و جهانی و تعیین شاخص های اکولوژیک دریاچه مطالعه و بررسی شده و در نهایت راهکارهای عملی جهت پویایی اکولوژیکی- لیمنولوژیکی تالاب پیشنهاد شده است. ضرورت اجراء پروژه مذکور براساس نامه شماره 44259 تاریخ 12/09/93 معاونت محیط طبیعی سازمان بوده است .

11- تهیه نقشه رقومی تالاب اوان از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1393 :

در سال 93 با انجام مطالعات نقشه رقومی هم عمق ،عوامل تاثیر گذار بر تالاب و همچنین عمق تالاب و علل کاهش عمق شناسایی و بر همین اساس پروژه های سال 94 برای تالاب اوان تعریف شد. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر شرح عملیات  مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 93بوده است.  

12- ساماندهی انهار ،محدوده سازی حریم تالاب و ساخت سازه های مهار سیل از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1394

با شناسایی یکی از مهمترین تهدایدات تالاب (که در بررسی نقشه های رقومی هم عمق و همچنین  مطالعات راهکارهای مهار سیل ورورد  گل و لای  که توسط دودستگاه محیط زیست و منابع طبیعی انجام شده) سیل از ناحیه شرقی تالاب اوان بوده که با ایجاد سازه های مهار سیلاب و گابیون در 7 نقطه از دره سیلابی اوان انجام و در صورت تکمیل این پروژه در سالهای آتی ،تا حدود زیادی این تهدید مرتفع خواهد شد.

همچنین با ساماندهی انهار منتهی به تالاب  اوان برای اولین بار  (در سالهای اخیر) در کل فصل سال سرریز تالاب را شاهد هستیم. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 94بوده است.  
13- ترميم وبهسازي محوطه پايشگاه اوان (واحد حفاظتی اوان) از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1394

با توجه اعتبارات محدود در سالهای 92 و 93 از اعتبارات سال 94 سایر امورات مربوط به محوطه سازی و فضا سازی واحد حفاظتی (پایشگاه اوان ) انجام شد. ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 94بوده است.  

14- افزایش حفاظت مناطق تالابی ،خرید تجهیزات، حفاظتی ،و سیستم های های نوین حفاظتی از اعتبارات ملی طرح 1204 4040سال1394:

در این طرح  فلاکسی بک جهت اطفاء حریق نیزار و مراتع ، موتور سیکلت ، دوربین های مداربسته  ودوچشمی و عکاسی از فصل 2 خریداری شد.ضرورت اجراء پروژه مذکور منطبق بر عملیات مورد نظر مندرج در صفحه 30موافقت نامه40401204 ابلاغی سال 94بوده است.  

   از تعهدات و بدهی های مسجل طرح های تملک داراییهای سرمایه ای ملی از محل اسناد خزانه اسلامی بودجه سال 96 با سر رسید مهر 97:

15-1-ایجاد سازه مهار سیل و فرسایش در حوزه شرقی تالاب اوان به ابعاد 1000متر مکعب گابیون و خشکه چین ؛

این عملیات در راستای تکمیل سیل بند های احداث شده سال های گذشته با همکاری منابع طبیعی استان انجام شد

15-2- بررسی منابع آلاینده اوان ؛

از اهداف مطالعات یاده شده می توان به موارد زیر اشاره داشت ؛

- بررسی وضعیت موجود محدوده مطالعاتی و شناسایی حساسیت های زیست محیطی

-شناسایی و ارزیابی اثرات زیست محیطی پهنه آبی و محیط پیرامون و اثرات متقابل آن ها

- ارایه راهنمایی های لازم و کاربردی جهت تقلیل اثرات سوء زیست محیطی

- ارایه برنامه های پایش زیست محیطی

15-3-لایروبی انهار منتهی به تالاب اوان ؛

در راستای اصلاح ،تکمیل نهرهای منتهی به تالاب و بمنظور جلوگیری از هدر رفت آب و همچنین تامین نیاز آبی تالاب اوان ، در سال 1396 نسبت به سیمانی کردن بخشی از نهر های سنتی،نصب دریچه آهنی و همچنین لایروبی 2 کیلومتر از انهار منتهی به تالاب اوان با همکاری جامعه محلی، اقدام لازم بعمل آمد.

16- از تعهدات و بدهی های مسجل طرح های تملک داراییهای سرمایه ای ملی از محل اسناد خزانه اسلامی بودجه سال 96 با سر رسید آذر97 به شرح ذیل می باشد.

16-1-خرید تجهیزات حفاظتی تالاب اوان

16-2-ایجاد سد سنگ ملاتی برای مهار سیلاب حوزه شرقی اوان

16-3-مرمت و باسازی پاسگاه حفاظتی اوان

16-4-تدوین و اجراء برنامه عملیاتی ظرفیت سازی ، مشارکت و آگاهی رسانی (سیپا) تالاب اوان

صید ورزشی در تالاب اوان :

هرساله اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین براساس شرایط اکولوژی تالاب در چندین نوبت اقدام به برگزاری صیدورزشی (بگیر و رها کن ) در تالاب اوان می نماید در این راستا بسیاری از صیادان ورزشی و علاقمندان از سراسر کشور در این برنامه ورزشی - تفریحی شرکت نموده و بعضا منجر به ثبت رکورد صید ماهی شده است.

تالاب اله آباد (یعقوب آباد):

تالاب مورد نظر در برگیرنده 2 تالاب مجاور هم به نامهای اله آباد (یعقوب آباد) در استان قزوین و تالاب صالحیه در استان البرز می باشد. موقعیت جغرافیایی محدوده  '45 ْ35 تا '05 ْ36 عرض شمالی و '05 ْ50 تا '40 ْ50طول شرقی است. براساس آخرین تصاویر ماهواره ای، وسعت تالاب اله آباد( یعقوب آباد) 2400هکتار و،وسعت تالاب صالحیه569 هکتار برآورد شده است.

این تالاب ها نظیر بسیاری از تالابها، فصلی بوده و بصورت دائمی آبدار نمی باشند. به منظور بررسی بهتر محدوده مطالعاتی از منظر دیسیپلین هایی نظیر هیدرولوژی بخش جنوبی منطقه که خروجی حوزه آبریز محسوب می گردد به وسعت 49428هکتار به نام بیابان در نظر گرفته شده است. بر این اساس این محدوده به سه ناحیه تفکیک شده که شامل ، تالاب اله آباد، تالاب صالحیه و محدوده بیابانی می باشد

همانگونه که ذکر شد، پوشش گیاهی ناحیه شمال زهکش و جاده احداثی کنار این زهکش، دارای پوشش گیاهی غنی‌تر و  سالم تری است اما متاسفانه پوشش گیاهی سمت جنوب زهکش (به دلیل از دست دادن سریع روان آبهای سطح حوزه و تخلیه آن در زهکش احداثی بسیار تحلیل رفته است و به وضوح درحال نابودی است. حضوربیش از 1500 واحد دام ) شترها(، موجب چرای مفرط پوشش مرتعی حوزه جنوبی این زهکش شده است. و همین امر وخامت تخریب منطقه را بیشتر می‌کند.

 براساس مطالعه صورت گرفته، چهره پوشش گیاهی تالاب صالحیه –یعقوب آباد  را
می توان به نواحی شوره‌زاری، مناطق با پوشش گیاهی غنی‌تر، نواحی با پوشش فقیر و نواحی تا حدودی بدون پوشش طبقه بندی کرد، که متاسفانه وسعت مناطق پوشش فقیر و بدون پوشش در دشت غالب است و چهره پوشش گیاهی این منطقه را متزلزل نشان می‌دهد. این امر تسریع در احیا پوشش گیاهی منطقه را الزام‌آور می کند

تنوع جانوری :

بر اساس گزارش ها و  بررسیهای بعمل آمده تاکنون 110 گونه پرنده در محدوده تالاب صالحیه-یعقوب آباد شناسایی شده است. تعدادی از این گونه ها در سطح جهانی منحصر به فرد و در حال انقراض هستند که در صورت احیای تالاب می توان سایت پرنده شناسی در این مکان راه اندازی کرد.

این تالاب در سال‌های کم آبی پذیرای زیستگاهی حدود 45 گونه عمدتا پرنده پذیرا بوده که پس از خشک شدن تالاب به سایر مناطق مهاجرت می‌کنند، اما درسالهای پرآّبی که سطح زیادی از  دشت آبگیری می شود تعداد پرندگان مهاجر که اغلب زمستان گذران وعبوری هستند افزایش داشته است.

منطقه اله اباد بدليل دارا بودن شرايط خاص يكي از مهمترين زيستگاههاي استان محسوب می شود انواع پرندگان مهاجر آبزي و كنار آبزي شامل غاز خاکستری ، نوک پهن، فیلوش، کله سبز ،خوتکا، چنگر ، گیلانشاه ، آنقوت ، تنجه ، درنا ، فلامینگو ،حواصیل خاکستری، اگرت، خروس کولی، انواع آبچیلک و پرندگان خشکزی شامل هوبره ، کوکر شکم سیاه ، سنقر خاکستری ، سارگپه معمولی ،دال و انواع گنجشک سانان محسوب مي شود. پستانداران شاخص منتطقه روباه ،گرگ ، سنجاب زمینی وانواع دیگر جوندگان هستند.

چالشها و تهدیدات تالاب :

عمده چالش  های مرتبط با آب تالاب موارد زیر بود:

1. معضل زهکش در تالاب که باعث انتقال بیشتر روان  آب های منطقه به خارج از منطقه می شود

2. سد روی رود خانه های  ابهر رود و خره رود که باعث کاهش ورودی اب این رودخانه ها به تالاب شده است

3. چاه های عمیق و نیمه عمیق غیر مجاز که به صورت بی رویه برداشت می نمایند

4. الگوی نادرست کشت و کشت محصولات با مصرف آب بالا وتصرف اراضی تالاب

فعالیت های اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین درطرح مقابله با گرد و غبار در حوزه تالاب یعقوب آباد و صالحیه

براساس موافقت نامه اعتبارات تملک داراییهای سرمایه ای ملی به شماره 1403001010

الف- پروژه های مطالعاتی

1-تعیین نیاز آبی زیست محیطی تالابهای منشاء گرد و غبار اله آباد

2-مطالعات تدوین برنامه احیای تالاب اله آباد – صالحیه

ب- اجرای عملیات احیاء تالابهای منشاء گرد و غبار

 به شرح ذیل؛

1-ساخت پایشگاه حفاظتی تالاب ،فنس کشی ، خرید و نصب و راه اندازی دوربین مداربسته ، ساخت و نصب بنچ مارک و تابلو های هشدار در تالاب اله آباد – صالحییه 

2-ایجاد کمربند سبز تالاب اله آباد – صالحیه ؛ در این پروژه خاکریزی به طول حدود 20 کیلومتر در مرز شمالی تالاب های مذکور حفر که بنوعی مرز ملی مستثنیات را تفکیک و مانع تجاوز و تصرف تالاب شده است . این پروژه به همراه چاله کنی ، درختکاری و بذرکاری در حاشیه خاکریز صورت گرفته است .